Στον αθέατο κόσμο των σωφρονιστικών καταστημάτων η διετία της πανδημίας του κορωνοΐου ήταν πιο σκληρή από τις συνθήκες εγκλεισμού, που ζήσαμε στα σπίτια μας. Υπερπληθυσμός κρατουμένων μέσα σε κακοσυντηρημένες εγκαταστάσεις με ανεπαρκή μέτρα προστασίας και προσωπικής υγιεινής σε συνδυασμό με ελλιπή ιατρική περίθαλψη και εξαιρετικά περιορισμένη νοσοκομειακή περίθαλψη συνθέτουν το υγειονομικό σκηνικό στα σωφρονιστικά ιδρύματα. Αυτό αποτυπώνει η ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη (ΣτΠ) για την διετία 2020 – 2021 επισημαίνοντας την ανάγκη μέτρων για την αποσυμφόρηση των φυλακών.
Ενδεικτικό των σκληρών συνθηκών διαβίωσης εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων είναι ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2020 καταγράφηκαν 395 κρούσματα και 4 θάνατοι κρατουμένων. Ενώ για την ίδια περίοδο μολύνθηκαν 122 σωφρονιστικοί υπάλληλοι και επεβίωσε ένας. Το 2021 καταγράφηκαν 2.443 κρούσματα και 10 θάνατοι κρατουμένων. Ενώ 713 ήταν οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι που μολύνθηκαν και απεβίωσαν τρεις.
Περιβάλλον υψηλού κινδύνου
Σύμφωνα με τον ΣτΠ «από την αξιολόγηση των δεδομένων προκύπτει, ότι η μη εφαρμογή αποσυμφορητικών μέτρων υπήρξε καταλυτική για το βαθμό αποτελεσματικότητας μέτρων και πρωτοκόλλων που αποσκοπούσαν στη προστασία της υγείας». «Ο αποκλεισμός, δε, των κρατουμένων από κάθε επαφή με την ελεύθερη κοινότητα (διακοπή αδειών και επισκεπτηρίων, απαγόρευση μεταγωγών σε νοσοκομεία πλην εκτάκτων περιστατικών) συντέλεσε σημαντικά στη δημιουργία περιβάλλοντος υψηλού κινδύνου», υπογραμμίζει ο ΣτΠ.
Συγχρωτισμός σε παμπάλαιες εγκαταστάσεις
Αναφερόμενος στις κτηριακές υποδομές των σωφρονιστικών ιδρυμάτων, ο ΣτΠ επισημαίνει ότι «οι παμπάλαιες και μη συντηρούμενες εγκαταστάσεις, των οποίων η ακαταλληλότητα έχει και επισήμως πιστοποιηθεί, αφ’ ενός καθιστούν αδύνατη τη διαχείριση του υπερπληθυσμού (υπέρβαση δυναμικότητας κατά 40%, κελιά εκτός χρήσεως λόγω κατάρρευσης), την εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης (ύδρευση, αποφυγή συγχρωτισμού σε περιπτώσεις κρουσμάτων κορονοϊού) και τη συνέχιση ή έναρξη εκπαιδευτικών ή άλλων δραστηριοτήτων, αφ’ ετέρου δημιουργούν άμεσο κίνδυνο για την ασφάλεια κρατουμένων και προσωπικού σε ενδεχόμενα σεισμού ή πυρκαγιάς». Ως προς την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ο ΣτΠ το χαρακτηρίζει ως ένα «επιπλέον σημαντικό πρόβλημα», για τους κρατούμενους χωρίς ΑΜΚΑ/ΠΑΑΥΠΑ, «ειδικά όταν εκείνοι χρήζουν θεραπείας με φάρμακα υψηλού κόστους, όπως για την θεραπεία για Ηπατίτιδα C».
Χρόνιες παθογένειες
«Η κατάσταση στους χώρους εγκλεισμού της χώρας εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιητική, οι, δε, βασικές παθογένειες είναι χρόνιες και επίμονες: συχνή διαπίστωση υπερπληθυσμού, ανεπάρκεια προσωπικού, ελλείμματα σε αναγκαίες υπηρεσίες, περιορισμένες δυνατότητες ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης, απασχόλησης και κατάρτισης για τους κρατούμενους, ακαταλληλότητα χώρων, εξακολούθηση εφαρμογής μη ενδεδειγμένων πρωτοκόλλων στη μεταχείριση των ψυχικά πασχόντων», υπογραμμίζει στο μήνυμά του ο ΣτΠ, Ανδρέας Ποττάκης.
Αναγκαία η αποσυμφόρηση των φυλακών
Στο ίδιο πνεύμα ο ΣτΠ υπογραμμίζει ότι απαιτούνται μέτρα αποσυμφόρησης των φυλάκων. Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Η λήψη έκτακτων μέτρων για το περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας επιβάρυνε έτι περαιτέρω μια δυσμενή κατάσταση, καθώς εστίασε στον περιορισμό απόλαυσης δικαιωμάτων και παροχής υπηρεσιών για τους κρατούμενους και φιλοξενούμενους σε χώρους περιορισμού ή στέρησης της ελευθερίας, απορρίπτοντας ουσιαστικά μέτρα που θα συνέτειναν στην αποσυμφόρηση των χώρων αυτών».
Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Η ΑΥΓΗ”
Discussion about this post