Με την θλιβερή διαπίστωση ότι πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών οικοτόπων βρίσκονται σε κακή κατάσταση, η Ε.Ε. κρούει σήμα κινδύνου για την βιοποικιλότητα και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Το ζήτημα τέθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, όπου και αποφασίστηκε η λήψη άμεσων μέτρων με σκοπό την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοτόπων με αυστηρό χρονοδιάγραμμα από το 2030 έως το 2050. Ταυτόχρονα, παραμένουν οι στόχοι για το λεγόμενο αστικό πράσινο, δηλαδή τα δέντρα εντός αστικών ιστών. Επίσης, τα κράτη – μέλη καλούνται να φυτεύσουν 3 δισεκατομμύρια δέντρα και να αποκαταστήσουν τουλάχιστον 25.000 χιλιόμετρα ποταμών ελεύθερης ροής!
Έτσι, καλούνται τα κράτη μέλη πρέπει να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των υποβαθμισμένων οικοτόπων έως το 2030, το 60% έως το 2040 και το 90% έως το 2050. Για τα δε γεωργικά οικοσυστήματα, «οι κανόνες μπορούν να αναστέλλονται προσωρινά σε εξαιρετικές περιπτώσεις», αναφέρεται στην απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία εγκρίθηκε με 329 ψήφους υπέρ, 275 ψήφους κατά και 24 αποχές.
Η απόφαση αφορά την εφαρμογή του νέου κανονισμού για την προστασία και αποκατάσταση των οικοτόπων, που βάλλονται από την περιβαλλοντική υποβάθμιση με σκοπό την επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και θα ενισχύσει την επισιτιστική ασφάλεια.
Σε προτεραιότητα οι περιοχές Natura 2000
Για να επιτευχθούν οι γενικοί στόχοι της Ε.Ε., τα κράτη μέλη οφείλουν μέχρι το 2030 να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των οικοτόπων που καλύπτονται από τη νέα νομοθεσία: από δάση, λιβάδια και υγροβιότοπους μέχρι ποτάμια, λίμνες και κοραλλιογενείς βυθούς. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 60% για το 2040 και στο 90% για το 2050. Όπως είχε ζητήσει το Κοινοβούλιο, οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις περιοχές Natura 2000 έως το 2030. Άπαξ και μια περιοχή επανέλθει σε καλή κατάσταση, οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν θα υποβαθμιστεί εκ νέου. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να καταρτίσουν εθνικά σχέδια αποκατάστασης της φύσης, στα οποία θα περιγράφουν λεπτομερώς πώς σκοπεύουν να επιτύχουν τους στόχους αυτούς.
Ελεύθερη ροή ποταμών και τρία δισεκατομμύρια δέντρα!
Τα κράτη – μέλη καλούνται να φυτευτούν επιπλέον τρία δισεκατομμύρια δέντρα. Ταυτόχρονα, ο νέος κανονισμός ορίζει ότι πρέπει να βελτιώνονται διάφοροι δείκτες που αφορούν τα δασικά οικοσυστήματα. Παράλληλα, τα κράτη – μέλη πρέπει να αποκαταστήσουν τουλάχιστον 25.000 χιλιόμετρα ποταμών ελεύθερης ροής και να διασφαλίσουν ότι δεν θα μειωθούν συνολικά οι αστικοί χώροι πρασίνου και τα δέντρα στις πόλεις!
Ειδική αναφορά γίνεται στα γεωργικά οικοσυστήματα, όπου πρέπει να βελτιωθούν τρεις δείκτες που αφορούν στην παρουσία των πεταλούδων λειμώνων, το μερίδιο των γεωργικών εκτάσεων με χαρακτηριστικά τοπίου υψηλής ποικιλομορφίας και το απόθεμα άνθρακα σε ανόργανα εδάφη καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Παράλληλα, πρέπει να βελτιωθεί ο δείκτης που αφορά στην παρουσία των πτηνών, που ζουν σε γεωργικές εκτάσεις, δεδομένου ότι τα πτηνά αποτελούν καλό δείκτη όσον αφορά τη συνολική κατάσταση της βιοποικιλότητας.
Αποκατάσταση των τυρφώνων
Οι τυρφώνες είναι υγρότοποι, που δημιουργούνται από την συσσώρευση τύρφης κατά την εναπόθεση νεκρής φυτικής ύλης, η οποία συχνά προέρχεται από βρύα. Κατά την συνεδρίαση του Ευρωκοινοβουλίου επισημάνθηκε ότι «η αποκατάσταση αποστραγγισμένων τυρφώνων αποτελεί έναν από τους πλέον οικονομικά αποδοτικούς τρόπους μείωσης των εκπομπών στον γεωργικό τομέα». Με αυτό το σκεπτικό, αποφασίστηκε ότι «οι χώρες της Ε.Ε. πρέπει να αποκαταστήσουν τουλάχιστον το 30% των εκτάσεων αυτών μέχρι το 2030 (τουλάχιστον το ένα τέταρτο πρέπει να επανυγρανθεί), το 40% μέχρι το 2040 και το 50% μέχρι το 2050, χρονιά κατά την οποία θα πρέπει πλέον να έχει επανυγρανθεί τουλάχιστον το ένα τρίτο των τυρφώνων». Βέβαια, στην σχετική απόφαση αναφέρεται ότι «η επανύγρανση τυρφώνων παραμένει προαιρετικό μέτρο για αγρότες και ιδιώτες ιδιοκτήτες γης».
Σημειωτέον ότι το Ευρωκοινοβούλιο έχει ζητήσει ο νέος κανονισμός αναφορικά με τους στόχους για τα γεωργικά οικοσυστήματα «θα μπορούν να αναστέλλονται σε εξαιρετικές περιστάσεις, όταν εξαιτίας τους μειώνονται σημαντικά οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που απαιτούνται για την επαρκή παραγωγή τροφίμων στην ΕΕ».
Discussion about this post