Το κίνημα της πετσέτας έκανε αισθητή την παρουσία του το περυσινό καλοκαίρι στην Πάρο και σε άλλους νησιωτικούς και παραθαλάσσιους προορισμούς, διεκδικώντας περισσότερο ελεύθερο χώρο στις παραλίες, που είναι δημόσιοι χώροι, και περιορισμό της επέκτασης των κατειλημμένων χώρων από τις ξαπλώστρες, τις ομπρέλες που έφταναν μέχρι το κύμα της θάλασσας. Αυτό το καλοκαίρι θα φανεί εάν τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά. Αξίζει, όμως, κάποιος να δει τις διατάξεις του νομοσχεδίου για την παραχώρηση των αιγιαλών και των παραλιών, που έχει αναρτηθεί σε διαβούλευση από σήμερα 1η Φεβρουαρίου έως την 14η Φεβρουαρίου και προσδιορίζει το πως θα γίνεται η παραχώρηση των αιγιαλών σε ιδιώτες, προκειμένου να εκμεταλλευθούν τον χώρο για να βάλουν καντίνες και ομπρελοκαθίσματα. Παράλληλα, περιγράφονται οι υποχρεώσεις των Δήμων, που περιορίζονται στον καθαρισμό και την άσκηση ελεγκτικών αρμοδιοτήτων τους.
Πόσο χώρο καταλαμβάνουν τα ομπρελοκαθίσματα;
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το εμβαδόν κάθε παραχωρούμενου τμήματος αιγιαλού και παραλίας της δεν υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.). Μεταξύ των τμημάτων αιγιαλών και παραλίας που επιτρέπεται να παραχωρηθούν για απλή χρήση, ανεξαρτήτως του χρόνου ή της διαδικασίας που παραχωρούνται, μεσολαβεί απόσταση τουλάχιστον έξι (6) μέτρων. Το σύνολο των τμημάτων αιγιαλού και παραλίας που παραχωρούνται δεν καλύπτει περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό (50%) του εμβαδού ή του μήκους του μετώπου του διακριτού τμήματος. Επίσης, δεν παραχωρούνται αιγιαλός και παραλία για απλή χρήση κατόπιν πλειοδοτικής δημοπρασίας όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των τεσσάρων (4) μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων.
Το 60% του μισθωτηρίου λαμβάνουν οι Δήμοι
Στο νομοσχέδιο αναφέρεται ότι οι Δήμοι κατόπιν δημοπρασίας που θα κάνει η Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου μέχρι την 31η Μαρτίου εκάστου έτους θα λαμβάνουν το 60% του ανταλλάγματος. Η παραχώρηση σε ιδιώτη για την ανάπτυξη λυόμενων κατασκευών, όπως καντίνα και ομπρελοκαθίσματα δεν μπορεί να είναι μικρότερης διάρκειας ενός έτους και μεγαλύτερη των τριών ετών.
Οι αρμοδιότητες των Δήμων
Μαζί με το αντάλλαγμα του 60%, οι Δήμοι επιφορτίζονται με ελεγκτικές αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, οι Δήμοι:
α) μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινόχρηστων χώρων αρμοδιότητάς τους. Αν ο παραχωρησιούχος δεν τηρεί την υποχρέωση για καθαριότητα του παραχωρηθέντος χώρου (άρθρο 8, παρ. 3, περ. δ), ο οικείος δήμος καθαρίζει τον παραχωρούμενο χώρο και καταλογίζει τις σχετικές δαπάνες στον παραχωρησιούχο.
β) αναρτούν, ύστερα από συνεργασία με την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, σε εμφανές σημείο κάθε διακριτού τμήματος αιγιαλού ή παραλίας, πινακίδα με το σχέδιο του διακριτού τμήματος αιγιαλού και παραλίας, επί του οποίου επισημαίνονται όλες οι παραχωρήσεις επ’ αυτού,
γ) αναρτούν στην ιστοσελίδα τους ανωτέρων τα στοιχεία για κάθε παραχώρηση εντός των γεωγραφικών τους ορίων,
δ) τηρούν τις υποχρεώσεις για την έγκαιρη πρόσληψη ναυαγοσωστών και την κατασκευή ναυαγοσωστικής υποδομής, πριν από την 31η Μαρτίου εκάστου έτους. Οι δήμοι πρέπει να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό, μαζί με την τοποθέτηση κατάλληλων παρατηρητηρίων ναυαγοσωστών και γενικώς να λαμβάνουν τα μέτρα προστασίας και ασφάλειας των λουομένων, των εργαζομένων και όσων γενικά κινούνται στους χώρους αυτούς,
ε) εγκαθιστούν τις ειδικές πλατφόρμες πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία (sea tracks) στα σημεία των αιγιαλών και παραλιών που μπορούν να παραχωρηθούν για απλή χρήση, κατόπιν πλειοδοτικής δημοπρασίας,
στ) ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Αστυνομικές Αρχές και Κτηματικές Υπηρεσίες, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους, σε περίπτωση διαπίστωσης καταπατήσεων ή αυθαίρετων επεμβάσεων επί των κοινόχρηστων χώρων, προκειμένου να ληφθούν μέτρα προστασίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία,
ζ) ασκούν τις ελεγκτικές αρμοδιότητες που προβλέπονται στο άρθρο 17, περί ελέγχων, και συμμετέχουν στις ομάδες κοινού ελέγχου, (βλ. παρακάτω)
η) απομακρύνουν τα κινητά στοιχεία από χώρους αυθαίρετης κατάληψης αιγιαλού και παραλίας εντός της προθεσμίας της παρ. 7 του άρθρου 18 και τα φυλάσσουν σε δικούς τους χώρους. «Αν, δηλαδή, ο δήμος δεν απομακρύνει τα κινητά στοιχεία από τον χώρο της παράνομης κατάληψης εντός δύο (2) ημερών από την παρέλευση της προθεσμίας που είχε τεθεί με την πράξη άμεσης απομάκρυνσης, παρακρατείται το πέντε τοις εκατό (5%) από το σύνολο του ανταλλάγματος για τις παραχωρήσεις απλής χρήσης που αποδίδεται στον δήμο», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Συνδρομή του Κράτους και της Αστυνομίας για τον έλεγχο των παραλιών
Σύμφωνα με το άρθρο 17 του νομοσχεδίου, οι Δήμοι και η Κτηματική Υπηρεσία κάνουν έλεγχο για την τήρηση όρων της σύμβασης παραχώρησης επί των αιγιαλών και των παραλιών.
Ελεγκτική και διαπιστωτική αρμοδιότητα έχουν οι οικείοι δήμοι, καθώς και τα μικτά κλιμάκια του άρθρου 271 του ν. 5037/2023 (Α΄ 78), σε σχέση με αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις.
Τα μικτά κλιμάκια του πρώτου εδαφίου αποτελούνται από κατ’ ελάχιστον τρία (3) μέλη, τα οποία προέρχονται από υπαλλήλους της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας.
Στην ίδια διάταξη, δηλαδή το άρθρο 17 του νομοσχεδίου αναφέρεται ότι έχουν ελεγκτική αρμοδιότητα οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), της Οικονομικής Αστυνομίας και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τον έλεγχο συναφών φορολογικών παραβάσεων και οι Εισαγγελικές Αρχές για τον έλεγχο συναφών ποινικών παραβάσεων. Η Ελληνική Αστυνομία ασκεί τις αρμοδιότητές της και επικουρεί, όπου είναι απαραίτητο.
Οι ανωτέρω ελεγκτικοί φορείς μπορούν να ασκούν έλεγχο μεμονωμένα ή σε ομάδες κοινού ελέγχου. Συγκεκριμένα, διενεργούν αυτοψία στον αιγιαλό ή την παραλία και συντάσσουν επί τόπου σχετικό πόρισμα – έκθεση αυτοψίας, στο οποίο περιγράφονται οι διαπιστωθείσες παραβάσεις. Το πόρισμα περιέχει φωτογραφική τεκμηρίωση των διαπιστώσεων, η οποία μπορεί να γίνει με φωτογραφική λήψη εκ του σύνεγγυς ή εξ αποστάσεως, ιδίως με τη χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών που λειτουργούν στον αέρα αυτόνομα ή τηλεκατευθυνόμενα (τηλεπισκόπηση) ή με αξιοποίηση δορυφορικών λήψεων.
Άμεση απομάκρυνση των παράνομων διαμορφώσεων ή κατασκευών
Στην περίπτωση που διαπιστωθούν παράνομες διαμορφώσεις ή κατασκευές, επιδίδεται ή τοιχοκολλάται πρωτόκολλο κατεδάφισης της παράνομης κατασκευής. Η Κτηματική Υπηρεσία εκδίδει πράξη άμεσης απομάκρυνσης, η οποία επιδίδεται ή τοιχοκολλάται μαζί με το πόρισμα – έκθεση αυτοψίας. Με την πράξη αυτή διατάσσεται η απομάκρυνση εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών των κινητών στοιχείων που έχουν τοποθετηθεί επί του αιγιαλού και της παραλίας, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο έγινε η αυθαίρετη κατάληψη. Η πράξη της άμεσης απομάκρυνσης κοινοποιείται, χωρίς καθυστέρηση και με κάθε πρόσφορο μέσο, στον οικείο δήμο και ισχύει ακόμη και αν δεν κατονομάζεται το πρόσωπο που έχει την υποχρέωση να απομακρύνει τα κινητά στοιχεία ή αν αυτό είναι άγνωστο.
Discussion about this post