Τον κίνδυνο καταχρηστικής εφαρμογής των απευθείας αναθέσεων βλέπει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) μετά την επιλογή του υπουργού Ανάπτυξης, Αδώνιδος Γεωργιάδης να κάνει πιο ελαστικό αυτόν τον τύπο δημοσίων συμβάσεων, ανεβάζοντας τα χρηματικά όρια και μειώνοντας τα στάδια των ελέγχων τόσο κατά την λήψη της απόφασης της αναθέτουσας αρχής, όσο και στο στάδιο ανάθεσης σε ανάδοχο ή προμηθευτή της αρεσκείας της. Το ζήτημα της διαφάνειας στην επιλογή του αναδόχου ή του προμηθευτή αναμένεται να απασχολήσει όλη την δημόσια διοίκηση και πολύ εντονότερα στην τοπική αυτοδιοίκηση. Τη στιγμή, μάλιστα, που η κυβέρνηση της ΝΔ έχει νομοθετήσει οι Οικονομικές επιτροπές να λειτουργούν ως αναθέτουσες αρχές.
Τα νέα χρηματικά όρια
Με βάση το νομοσχέδιο των δημοσίων συμβάσεων, τα χρηματικά όρια για τις απευθείας αναθέσεις διαμορφώνονται ως εξής:
* Ίση ή κατώτερη από το όριο των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ για την διαδικασία της απευθείας ανάθεσης,
* Στις 60.000 ευρώ για τις διαδικασίες ανάθεσης σύμβασης έργου και τις συμβάσεις υπηρεσιών,
* Στις 2.500 ευρώ με υπογραφή συμφωνητικού
*Στις 10.000 ευρώ για συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που αφορούν σε ενέργειες τεχνικής βοήθειας των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Χωρίς γνωμοδότηση συλλογικού οργάνου
Στο νομοσχέδιο, που θα ψηφιστεί αύριο από την Βουλή, αναφέρεται ότι «για τις απευθείας αναθέσεις που διενεργούνται από τις αρμόδιες για την ανάθεση της σύμβασης υπηρεσίες της αναθέτουσας αρχής, χωρίς να απαιτείται γνωμοδότηση συλλογικού οργάνου». Επίσης, «μετά την έκδοση της απόφασης ανάθεσης, η αναθέτουσα αρχή τη δημοσιεύει στο ΚΗΜΔΗΣ και την κοινοποιεί στον οικονομικό φορέα», αναφέρεται στο νομοσχέδιο, ενώ «η παράλειψη εκπλήρωσης της υποχρέωσης του προηγούμενου εδαφίου καθιστά τη σύμβαση αυτοδικαίως άκυρη». Ακολούθως αναφέρεται ότι «με την κοινοποίηση της απόφασης ανάθεσης η σύμβαση θεωρείται ότι έχει συναφθεί και η υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού έχει αποδεικτικό χαρακτήρα».
Περιορισμένες οι ασφαλιστικές δικλείδες
Αξιοσημείωτο είναι ότι με βάση το νομοσχέδιο «για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, η επιλογή του αναδόχου διενεργείται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής». Η μόνη δικλείδα ασφαλείας είναι ότι «μετά από την υπογραφή της σύμβασης, ο ανάδοχος ή ελεγχόμενο από αυτόν φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν δύναται να συνάψει σύμβαση του παρόντος άρθρου με την αυτή αναθέτουσα αρχή για διάστημα δώδεκα (12) μηνών».
Ενώ, η ασφαλιστική δικλείδα για τις αναθέτουσες αρχές είναι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις απευθείας αναθέσεις για ποσόν μεγαλύτερο του 10% του συνολικού προϋπολογισμού των πιστώσεων τους, αναφορικά με ανάθεση συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών επιστημονικών υπηρεσιών, αντίστοιχα.
Για τις απευθείας αναθέσεις συμβάσεων προμηθειών, υπηρεσιών, έργων και μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών ύψους 60.000 ευρώ προβλέπονται παρεκκλίσεις για «την υλοποίηση έργων Τεχνολογίας Πληροφοριών & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) με αντικείμενο την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας των ψηφιακών υπηρεσιών ή τον εκσυγχρονισμό των ψηφιακών εργαλείων της Κεντρικής Διοίκησης», όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο.
Τι επισημαίνει η ΕΑΑΔΗΣΥ
Βέβαια, παρά την θετική γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας στο νομοσχέδιο, η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) έχει εκφράσει σημαντικές επιφυλάξεις για την διάταξη των απευθείας αναθέσεων. Η ΕΑΑΔΗΣΥ επισημαίνει ότι «το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής της εν λόγω εξαίρεσης (σ.σ. των απευθείας αναθέσεων) είναι πολύ ευρύ και δεν οριοθετείται, καθώς η υφιστάμενη κατηγοριοποίηση συμβάσεων δεν προσδιορίζεται επαρκώς με επιπλέον ειδικά χαρακτηριστικά και κριτήρια, παρά μόνο από το λειτουργικό σκοπό των έργων για τα οποία προορίζονται». Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΑΑΔΗΣΥ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνει ότι «με στόχο την αποτροπή καταχρηστικής εφαρμογής, αλλά και προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος νομιμότητας των εν λόγω αποφάσεων, είναι απαραίτητο να θεσπιστούν λεπτομερείς κανόνες σχετικά με την εφαρμογή της δυνατότητας απευθείας ανάθεσης».
Discussion about this post