Πολλαπλούς κραδασμούς έχει προκαλέσει στα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης η πολυσέλιδη εγκύκλιος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ), που δημοσίευσε χθες η «Αυγή». Η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι εν μέσω πανδημίας οι επισπευσμένες διαγωνιστικές διαδικασίες για αναθέσεις έργων, υπηρεσιών και προμηθειών προς ιδιώτες, πρέπει να γίνονται αποκλειστικά και μόνον για σκοπούς που σχετίζονται με την αντιμετώπιση του κορωνοϊου! Ως εκ τούτου, η ΕΑΑΔΗΣΥ υπογραμμίζει ότι η όποια άλλη επισπευσμένη διαγωνιστική διαδικασία, που δεν σχετίζεται με προμήθεια υγειονομικού υλικού ή υπηρεσίες και έργα για την προστασία της δημόσιας υγείας, είτε πρέπει να ακυρωθεί, είτε πρέπει να παραταθεί, για λόγους ίσης μεταχείρισης μεταξύ των ανταγωνιστών, διαφάνειας της διαδικασίας, γιατί εν γένει πρέπει να διασφαλίζεται η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού!
Η κατεύθυνση της Κομισιόν
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η επισήμανση της ΕΑΑΔΗΣΥ, η οποία έρχεται ως συνέχεια της γενικής κατεύθυνσης της Κομισιον προς τις κυβερνήσεις των κρατών- μελών και υπογραμμίζει ότι οι ευέλικτες και επισπευσμένης διαδικασίες στις αναθέσεις για υπηρεσιών και προμηθειών προς ιδιώτες επιτρέπεται μόνο για ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και σε κάθε περίπτωση για τις συμβάσεις που είναι «κάτω των ορίων». Σημειωτέον ότι η εγκύκλιος της ΕΑΑΔΗΣΥ απευθύνεται σε όλα τα υπουργεία, τα τμήματα προμηθειών του Δημοσίου, την γενική γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του υπουργείου Ανάπτυξης, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους αλλά και όλες τις Ανεξάρτητες Αρχές.
Οι περιορισμοί
Τα «κάτω όρια», λοιπόν, αφορούν το οικονομικό αντικείμενο των συμβάσεων. Συγκεκριμένα, αφορούν συμβάσεις για έργα κάτω των 5.225.000 ευρώ, κεντρικές κρατικές προμήθειες και υπηρεσίες κάτω των 135.000 ευρώ, μη κεντρικές κρατικές προμήθειες και υπηρεσίες, που γίνονται κυρίως από τους ΟΤΑ κάτω των 209.000 ευρώ και συμβάσεις για κοινωνικές και ειδικές υπηρεσίες κάτω των 750.000 ευρώ. Οπότε, η ΕΑΑΔΗΣΥ επισημαίνει ότι το φυσικό αντικείμενο των δημοσίων συμβάσεων κάτω των ορίων «συνέχεται με την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και την αποτροπή περαιτέρω διασποράς του» και συνεπώς η σχετική διαγωνιστική διαδικασία γίνεται «κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 4412/2016» (σ.σ. νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις) «σε συνδυασμό με τις διατάξεις των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου».
Οι επιλογές
Σε αυτό ακριβώς, το πλαίσιο η ΕΑΑΔΗΣΥ ξεκαθαρίζει ότι οι αναθέτουσες αρχές, και εν προκειμένω το Δημόσιο και οι ΟΤΑ μπορούν για συμβάσεις κάτω των ορίων να ακολουθούν είτε την διαγωνιστική «διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης για εξαιρετικά επείγουσες καταστάσεις», είτε την «επισπευσμένη ανοικτή διαδικασία σε επείγουσες περιπτώσεις δεόντως αιτιολογημένες».
Στην με πρώτη οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να προχωρούν σε «διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση», λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι αυτή αποτελεί «ένα ιδιαίτερα σημαντικό πρόσθετο εργαλείο» και «επιτρέπει την ταχύτερη ή/και άμεση ανάθεση συμβάσεων για την κάλυψη των αναγκών που σχετίζονται με την πανδημία του ιού COVID-19», όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο της ΕΑΑΔΗΣΥ.
Το αναγκαίο μέτρο!
Συνεπώς, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις χρησιμοποιώντας τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση «στο μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίο, εάν λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα τα οποία η αναθέτουσα αρχή δεν θα μπορούσε να προβλέψει, δεν είναι δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση». Για να προχωρήσουν σε αυτή την διαδικασία, οι αναθέτουσες αρχές πρέπει να αιτιολογήσουν «την κατεπείγουσα ανάγκη», η οποία «σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να απορρέει από δική τους ευθύνη». Σημειωτέον ότι πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις που στοιχειοθετούν και αιτιολογούν την κατεπείγουσα ανάγκη και μόνον τότε επιτρέπεται στις αναθέτουσες αρχές «να διαπραγματεύονται απευθείας με τους δυνητικούς αναδόχους», όπως αναφέρει η εγκύκλιος της ΕΑΑΔΗΣΥ.
Συμβάσεις για κάλυψη μεσοπρόθεσμων αναγκών
Η δεύτερη διαδικασία αφορά στην «επισπευσμένη ανοικτή διαδικασία σε επείγουσες περιπτώσεις δεόντως αιτιολογημένες». Η εγκύκλιος της ΕΑΑΔΗΣΥ προσδιορίζει με ακρίβεια ότι η συγκεκριμένη διαδικασία αφορά μόνο «συμβάσεις κάτω των ορίων», οι οποίες «δεν συνάπτονται την κάλυψη άμεσων αναγκών», αλλά για την «κάλυψη μεσοπρόθεσμων αναγκών», «οι οποίες συνδέονται με την αποτροπή της περαιτέρω διασποράς του COVID-19». Συνεπώς, «οι αναθέτουσες αρχές δύνανται να κάνουν χρήση της ανοικτής διαδικασίας, με συντετμημένη προθεσμία», σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του νόμου 4412/2016. Η επιλογή αυτής της διαγωνιστικής διαδικασίας πρέπει να «συντρέχει με την επείγουσα κατάσταση», να είναι «δεόντως αιτιολογημένη» και «η προθεσμία για την υποβολή των προσφορών μπορεί να συντμηθεί σε 10 ημέρες από την αποστολή της προκήρυξης της σύμβασης αντί της ελάχιστης γενικής προθεσμίας των 15 ημερών».
Διευκρινίσεις για τις ΠΝΠ
Τι συμβαίνει όμως όταν οι αναθέτουσες αρχές επιλέγουν αυτή η διαδικασία, η οποία δεν γίνεται αποκλειστικά και μόνον για την αντιμετώπιση της διασπορά του κορωνοΐου, αλλά για ευρύτερα ζητήματα που αγγίζουν την δημόσια υγεία; Η ΕΑΑΔΗΣΥ απαντά: «Από τη γραμματική διατύπωση των σχετικών διατάξεων των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, προκύπτει με σαφήνεια ότι οι εξαιρετικές ρυθμίσεις συσχετίζονται μόνο με δημόσιες συμβάσεις, το φυσικό αντικείμενο των οποίων συνδέεται με την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορωνοϊού COVID-19 και τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του». «Κατά συνέπεια, δεν βρίσκει έρεισμα στις εν λόγω διατάξεις η ανάθεση συμβάσεων, το φυσικό αντικείμενο των οποίων δεν συνδέεται με τον ως άνω σκοπό ή που εμπίπτουν στον συνήθη προγραμματισμό της αναθέτουσας αρχής, και οι οποίες θα πρέπει να ανατίθενται με τις συνήθεις διαδικασίες, με βάση την εκτιμώμενη αξία τους και τις δυνατότητες που παρέχει ο Ν. 4412/2016», ξεκαθαρίζει η ΕΑΑΔΗΣΥ.
Τι γίνεται στην Αττική;
Γεννάται, λοιπόν, ερώτημα γιατί η διοίκηση Πατούλη στην Περιφέρειας Αττικής και η Εκτελεστική Επιτροπή του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), που είναι διορισμένη από τον ίδιο, επέλεξαν να προχωρήσουν σε ανάθεση 4.534.749,99 ευρώ στην κοινοπραξία ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. – WATT A.E. για την «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της Αττικής». Η απόφαση για την ανάθεση ελήφθη από την η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ την 23η Μαρτίου του 2020 σε «κατεπείγουσα συνεδρίαση», όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση, όποτε και εγκρίθηκε η «κατακύρωση την διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης».
Υπενθυμίζουμε ότι είχε προηγηθεί απόφαση της 13ης Μαρτίου 2020 με την οποία είχε εγκριθεί η διενέργεια διαγωνισμού «με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης» για την ανάθεση μελέτης για το έργο με τίτλο «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της Αττικής», και με εκτιμώμενη αξία 5.335.000 ευρώ, πλέον ΦΠΑ. Από την απόφαση κατακύρωσης προκύπτει ότι η κοινοπραξία ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. – WATT A.E. υπέβαλαν προσφορά με έκπτωση 15%, ενώ η Μεσόγειος Α.Ε υπέβαλε προσφορά με έκπτωση 8,65%. Το ερώτημα προς την διοίκηση Πατούλη είναι το εξής: «Σε τι συνίσταται το κατεπείγον της διαδικασίας ανάθεσης;».
Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Η ΑΥΓΗ”
Discussion about this post