Την επαναφορά των αυτοδιοικητικών εκλογών τον Οκτώβριο με ανάληψη καθηκόντων την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους και πενταετή θητεία εισηγείται η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών στην πρόβλεψη για το νέο εκλογικό νόμο, που αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στην Βουλή. Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε σε ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος των διατάξεων του νόμου Παυλόπουλου του 2006 με σημειακές αλλαγές και σημαντική μείωση των εδρών σε δημοτικά συμβούλια και υποεκπροσώπηση των κοινοτικών συμβουλίων.
Μειώνεται η ποσόστωση
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών θα διεξαχθεί την δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου του 2023 . Εφ’ όσον η πρώτη παράταξη συμπληρώσει το 43% συν μια ψήφο επί των έγκυρων ψηφοδελτίων, αυτή θα εκλεγεί και το νέο δημοτικό και περιφερειακό συμβούλιο αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου του 2024 με πενταετή θητεία. Να σημειωθεί ότι η δήλωση των συνδυασμών για τις εκλογές θα γίνεται έως την 30η Ιουνίου του 2023 και η ανακήρυξη των συνδυασμών θα γίνεται στην 15η Ιουλίου του ίδιου έτους. Ως προς την ποσόστωση φύλου αυτή κατεβαίνει από το 40%, που είχε οριστεί με τον «Κλεισθένη» στο 33,3% με δυνητική επίπτωση την υποεκπροσώπηση των γυναικών.
Τι αλλάζει στον αριθμό των δημοτικών συμβούλων
Στην πρόταση για το νέο εκλογικό νόμο συρρικνώνεται σημαντικά ο αριθμός των αιρετών εκπροσώπων ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς μειώνεται κατά μια η εκλογική κατηγορία των δήμων. Αυτό πρέπει να συνδυαστεί με την πρόβλεψη για πλαφόν εισόδου του 3%, αλλά και το γεγονός ότι η πρώτη παράταξη θα καταλαμβάνει με ποσοστό 43% συν μια ψήφο τα 3/5 των εδρών και εάν συγκεντρώσει ποσοστό άνω του 60% θα καταλαμβάνει έδρες με το σύστημα της απλής αναλογικής. Οπότε, καθίσταται εξαιρετικά ισχνή η εκπροσώπηση της αντιπολίτευσης στα 332 δημοτικά συμβούλια. Πρόκειται για την μεγάλη ανατροπή του «Καλλικράτη» και του ακολούθως του «Κλεισθένη» στο σκέλος της κατανομής των εδρών μεταξύ των παρατάξεων.
Έτσι, λοιπόν, για δήμους με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους θα εκλεγούν 11 δημοτικοί σύμβουλοι από 13, που εκλέγονταν με τον «Καλλικράτη». Για δήμους από 2.001 έως 5.000 κατοίκους οι έδρες μειώνονται σε 13 από 17. Για δήμους από 5.001 ως 10.000 κατοίκους οι έδρες μειώνονται σε 17 από 21. Για δήμους από 10.001 έως 30.000 κατοίκους οι έδρες μειώνονται σε 21 από 27. Παράλληλα, στο νόμο αλλάζει η κατηγοροποίηση των Δήμων, όπως είχε προβλεφθεί στον Καλλικράτη και εξαλείφεται η κατηγορία δήμων από 30.001 έως 60.000 κατοίκους, όπου εκλέγονταν 33 δημοτικοί σύμβουλοι και η αντίστοιχη των 60.001 έως 100.000 κατοίκων που εκλέγονταν 41 δημοτικοί σύμβουλοι. Οπότε, σύμφωνα με το νέο νόμο ενοποιούνται οι δυο πληθυσμιακές κατηγορίες δήμων σε μια και έτσι από 30.001 έως 100.000 κατοίκους θα εκλέγονται 27 δημοτικοί σύμβουλοι.
Ακολούθως αλλάζουν τα πληθυσμιακά κριτήρια για τους μεγάλους δήμους άνω των 100.000 κατοίκων και καταργείται το όριο των 150.000 κατοίκων, όπου με τον «Καλλικράτη» εκλέγονταν 37 δημοτικοί σύμβουλοι. Έτσι, λοιπόν, στο νέο νόμο εισάγεται η πληθυσμιακή κατηγορία μεταξύ 100.001 και 200.000 κατοίκων, όπου θα εκλέγονται 37 δημοτικοί σύμβουλοι και τέλος για δήμους άνω των 200.000 κατοίκων θα εκλέγονται 41 δημοτικοί σύμβουλοι από 49, που είχε οριστεί επί «Καλλικράτη».
Ενισχύεται ο συγκεντρωτισμός του δημάρχου στις κοινότητες
Την πλήρη ανατροπή της υπόστασης των κοινοτήτων φέρνει το νομοσχέδιο του εκλογικού νόμου. Αφ’ ενός αλλάζει προς τα πάνω τα πληθυσμιακά κριτήρια, επιχειρώντας την ενοποίηση των κοινοτήτων, αποκαθηλώνοντας όχι απλώς τον «Κλεισθένη» αλλά και τον «Καλλικράτη». Αφ’ ετέρου ενισχύει υπέρμετρα την εκπροσώπηση της πρώτης παράταξης με το σύστημα των 3/5 στην εκλογή αντιπροσώπων κοινότητας, οι οποίοι θα προέρχονται από το ενιαίο ψηφοδέλτιο του συνδυασμού της παράταξης, που κατέρχεται από δημοτικές εκλογές.
Έτσι, λοιπόν, ενώ στον «Κλεισθένη» και τον «Καλλικράτη» η μικρότερη κοινότητα οριζόταν αυτή με τους 300 κατοίκους, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ορίζει την υπόσταση της κοινότητας με minimum τους 500 κατοίκους! Ταυτόχρονα, μειώνονται σημαντικά οι έδρες σε συνδυασμό με την εφαρμογή των 3/5 για τον πρώτο συνδυασμό που επίσης θα συγκεντρώνει το 43% συν μια ψήφο. Επίσης, ενώ στον «Κλεισθένη» προβλεπόταν ενισχυμένη εκπροσώπηση στις έδρες των κοινοτήτων με πληθυσμό από 301 έως 10.000 κατοίκους σε σχέση με τον «Καλλικράτη» αυτό φαίνεται να ανατρέπεται πλήρως στο νομοσχέδιο για την αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι για κοινότητες έως 500 κατοίκους εκλέγεται ένας εκπρόσωπος. Στις κοινότητες 501 έως 3.000 κατοίκους εκλέγονται τρεις σύμβουλοι. Στις κοινότητες από 3.001 έως 15.000 κατοίκους εκλέγονται πέντε σύμβουλοι. Στις κοινότητες από 15.001 έως 50.000 κατοίκους εκλέγονται επτά σύμβουλοι και στις κοινότητες άνω των 50.000 κατοίκων εκλέγονται 9 σύμβουλοι.
Μεγαλύτερα ψηφοδέλτια στις περιφερειακές εκλογές
Στην ανάδειξη των περιφερειακών συμβουλίων δεν αλλάζει η κατανομή των εδρών και διατηρείται η ίδια ακολουθία στο ποσοστό για τον πρώτο συνδυασμό, το πλαφόν εισόδου. Όμως αυτό το οποίο αλλάζει επηρεάζοντας τις μικρές παρατάξεις είναι ότι ενώ στον «Καλλικράτη» προβλεπόταν για την κατάρτιση του υποψήφιου συνδυασμού η δυνατότητα προσαύξησης της τάξεως του 50% σε σχέση με τον προκαθορισμένο αριθμό των περιφερειακών συμβούλων, με το νέο νομοσχέδιο προβλέπεται 200%!
Γιατί χαιρετίζουν τις αλλαγές;
Την ώρα που η πλειονότητα των δημάρχων που πρόσκεινται στη Νέα Δημοκρατία δείχνει να επιχαίρει την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, καθώς της εξασφαλίζει την δυνατότητα επανεκλογής με χαμηλότερο ποσοστό από τον πρώτο γύρο, προβληματισμός επικρατεί στους αιρετούς, που πρόσκεινται στο ΚΙΝΑΛ και αριθμούν τους 100. Οι πρώτες συζητήσεις τους οι αιρετοί του ΚΙΝΑΛ εκφράζουν έντονο προβληματισμό για την κατάργηση του 50% +1, καθώς εκτιμούν ότι πρόκειται να υπέρμετρη εύνοια των αιρετών της ΝΔ. ταυτόχρονα, υποστηρίζουν ότι είναι αντιδημοκρατική η εκλογή με 43% συν μια ψήφος, που προσιδιάζει στο 42% συν μια ψήφο του νόμου Παυλόπουλου του 2006.
Βέβαια, οι αιρετοί που πρόσκεινται τόσο στη ΝΔ όσο και στο ΚΙΝΑΛ επιχαίρουν για την κατάργηση των κοινοτήτων, ως αυτόνομων οντοτήτων. Υποστηρίζουν ότι αυτό ήταν ένα «λάθος» του ΣΥΡΙΖΑ, που σκοπό είχε να δημιουργήσει τρίτο βαθμό αυτοδιοίκησης. Όμως, ξεχνούν την ανάγκη οι τοπικές κοινότητες να εκφράζουν την απαίτησή τους με τους δικούς τους αιρετούς στο πλαίσιο της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης, που είχε προτάξει ο ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθετώντας τον «Κλεισθένη Ι».
Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Η ΑΥΓΗ”
Discussion about this post