Η απομάκρυνση του Τάκη Θεοδωρικάκου όχι μόνον από το υπουργείο Εσωτερικών αλλά και από το υπουργικό συμβούλιο προκάλεσε απορία για την επιλογή Μητσοτάκη. Κι αυτό γιατί ήταν στέλεχος προβεβλημένο, με ισχυρό επικοινωνιακό προφίλ και ικανότητες, που συνέβαλαν καθοριστικά στο να βρεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην προεδρία της Νέας Δημοκρατίας και ακολούθως να κερδίσει τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές και να γίνει Πρωθυπουργός. Η έλευση του Μάκη Βορίδη θεωρείται από τους αιρετούς κάτι ξένο, παρότι ο ίδιος είχε διατελέσει τομεάρχης Εσωτερικών, όσο η Νέα Δημοκρατία βρισκόταν στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Οι προθέσεις
Όσο και αν προκαλούν απορίες οι επιλογές Μητσοτάκη για την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, το ερώτημα παραμένει: Ήταν αρκετή αυτή η διαδρομή για τον Τάκη Θεοδωρικάκο προκειμένου να παραμείνει στο νευραλγικό για την διοίκηση του κράτους, υπουργείο Εσωτερικών; Προφανώς και όχι. Το πρώτο διάστημα ο Τάκης Θεοδωρικάκος έβγαζε ένα μεταρρυθμιστικό προφίλ, που καμία σχέση δεν είχε με την κλασσική Δεξιά. Είχε, μάλιστα, διαβεβαιώσει τους αιρετούς για την πρόθεσή του να προχωρήσει σε βαθιές μεταρρυθμίσεις, που θα αφορούσαν στον εκσυγχρονισμό της Αυτοδιοίκησης.
Προκειμένου, μάλιστα, να δείξει ότι αφουγκράζεται τις ανάγκες των δημάρχων και των περιφερειαρχών, που στην πλειονότητά τους πρόσκεινται στη Νέα Δημοκρατία, έσπευσε να υιοθετήσει το αίτημα τους για σημειακές αλλαγές στην εφαρμογή της απλής αναλογικής. Ταυτόχρονα, ο ίδιος είχε διαβεβαιώσει ότι σχεδιάζει την κατάργηση της απλής αναλογικής. Είχε τεθεί, μάλιστα, προς επεξεργασία ένα σχέδιο για εκλογή με το 40% από τον πρώτο γύρο. Πρόκειται για ένα σύστημα που προσιδίαζε σε αυτό που είχε εισάγει ο επί πρωθυπουργίας, Κώστα Καραμανλή, Προκόπης Παυλόπουλος. Βέβαια, παρά τις διακηρύξεις Θεοδωρικάκου ούτε τον εκλογικό νόμο άλλαξε, αφήνοντάς του για αργότερα και ίσως κάποιο χρόνο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Θεσμική καταστρατήγηση της απλής αναλογικής
Ωστόσο, το μόνο που έμεινε ως θεσμικό αποτύπωμα στην υπουργία του Τάκη Θεοδωρικάκου ήταν η ενίσχυση της εκπροσώπησης της πρώτης παράταξης στην Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής. Η ρύθμιση αυτή μπορεί να ικανοποίησε τις παρατάξεις των δημάρχων και των περιφερειαρχών, αλλά προκάλεσε μεγάλη αντίδραση στις παρατάξεις της αντιπολίτευσης, καθώς υποεκπροσωπούνται. Ήδη έχουν γίνει προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας με το σκεπτικό της εκ των υστέρων παραβίασης των όρων διεξαγωγής των εκλογών, που βασίζονταν στην απλή αναλογική και όχι σε πλειοψηφικό σύστημα. Ακολούθησε και δεύτερη ρύθμιση, όπου ο Τ. Θεοδωρικάκος ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τις αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής ορίζοντας την ως αναθέτουσα αρχή με εξουσιοδότηση να συνάπτει συμβάσεις, χωρίς την έγκριση του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου.
Η κατάργηση του «Φιλόδημος Ι»
Κι ενώ, λοιπόν, η πρώτη ρύθμιση υπέρ των δημάρχων και των περιφερειαρχών έδωσε ικανοποίηση στους νικητές των εκλογών του 2019, η ψυχρολουσία δεν άργησε να έρθει. Ανήμερα των εκλογών για το νέο ΔΣ της ΚΕΔΕ του 2019 και λίγα λεπτά προτού ανοίξουν οι κάλπες, ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος «Φιλόδημος Ι» με τον ισχυρισμό ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει δεσμευμένους πόρους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αυτή η είδηση προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στους αιρετούς, καθώς ανέμεναν εντάξεις ή εκτέλεση έργων που συνολικά θα άγγιζαν τα 2,3 δισ. ευρώ. Ο ίδιος, τότε, δεσμεύτηκε ότι θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να σωθούν τα έργα, καθώς θα δημιουργούσε ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Σκοπίμως, όμως, είχε «ξεχάσει» να πει ότι η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ήταν σε συνάρτηση με τον ρυθμό απορρόφησης των χρημάτων και πως ζητούμενο ήταν η γρήγορη απορρόφηση των διαθέσιμων κεφαλαίων.
Από την ψυχρολουσία στους κραδασμούς
Η δέσμευση Θεοδωρικάκου για ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα είχε υποψιάσει τους έμπειρους αυτοδιοικητικούς, ότι πρόκειται για τέχνασμα. Αυτή η εκτίμηση γινόταν όλο και ισχυρή όταν ο υπουργός Εσωτερικών μετέθετε διαρκώς το χρονοδιάγραμμα της παρουσίασης του νέου προγράμματος. Κι όταν μετά από αρκετούς μήνες αναγκάστηκε να το παρουσιάσει, οι αιρετοί είχαν ήδη εκφράσει την δυσφορία τους για τις μεθοδεύσεις του, που δεν ήταν άλλες από τον πλήρη έλεγχο της κατανομής της χρηματοδότησης μέσω του διορισμένου από αυτόν Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Αυτό αργότερα διατυπώθηκε και δημόσια. Η διαφορά του προγράμματος «Φιλόδημος Ι» με το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ήταν ότι στο πρώτο ήταν ξεκάθαρες οι κατανομές των χρημάτων με βάση αντικειμενικά κριτήρια, που κάλυπταν όλους τους δήμους της χώρας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, που παρά τις τριβές που υπήρχαν με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, οι αιρετοί της Αυτοδιοίκησης εξήραν τον τότε υπουργό Ανάπτυξης, Αλέξη Χαρίτση για το πρόγραμμα «Φιλόδημος Ι».
Με εσωτερικό δανεισμό και χρηματοδότηση με το σταγονόμετρο
Ως εκ τούτου, το τέχνασμα Θεοδωρικάκου για δήθεν ειλικρινή στήριξη της Αυτοδιοίκησης με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» δεν έπεισε… Όταν πια μπήκαμε στην περίοδο της πανδημίας, ο υπουργός Εσωτερικών, παρότι υποσχόταν ενίσχυση της χρηματοδότησης για τους δήμους και τους εργαζόμενους, αυτή ερχόταν με το σταγονόμετρο. Ήταν έντονη η δυσφορία των αιρετών, γιατί ο υπουργός δεν ξεκαθάριζε τις προθέσεις και απλώς διαφήμιζε τις επικείμενες ενισχύσεις, οι οποίες όμως δεν ήταν αρκετές σε σχέση με τις δαπάνες, που οι δήμοι είχαν ήδη υλοποιήσει. Για μεγάλο χρονικό διάστημα κρατούσε κρυφό το συνολικό ύψος των εκτάκτων δαπανών, που διενεργούσαν οι δήμοι, παρότι το ποσόν ήταν καταγεγραμμένο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Την ίδια ώρα θεσμοθετούσε μέσω των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου τον εσωτερικό δανεισμό των ΟΤΑ και των νομικών προσώπων αυτών, προκειμένου να αποφύγει την όποια συζήτηση με τους αιρετούς της Αυτοδιοίκησης.
Μέτωπο και με τους εργαζόμενους των ΟΤΑ
Παράλληλα, ο Τ. Θεοδωρικάκος άνοιξε μέτωπο και με τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες πρώτης γραμμής των ΟΤΑ. Κι αυτό γιατί ενώ υποσχόταν ότι θα συμπεριληφθούν και αυτοί στο έκτακτο επίδομα, τελικώς εξαιρέθηκαν. Μπορεί, πρώτος να το παραδέχθηκε από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, αλλά ο Τ. Θεοδωρικάκος δεν τόλμησε να αντιπαρατεθεί σε αυτή την δήλωση. Τουναντίον, επανέλαβε ότι λόγω δημοσιονομκών περιορισμών δεν μπορεί να εκταμιευτεί το έκτακτο επίδομα των υπαλλήλων καθαριότητας των ΟΤΑ.
Το φιάσκο με τις μάσκες
Όταν πια πλησίαζε το άνοιγμα των σχολικών μονάδων κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το φιάσκο με τις μάσκες. Αυτό είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της ΚΕΔΕ, καθώς επρόκειτο για κεντρικό διαγωνισμό, την ευθύνη του οποίου δεν ήθελε να αναλάβει η κυβέρνηση, ούτε το υπουργείο Εσωτερικών, ούτε το υπουργείο Παιδείας. Έτσι, ο Τ. Θεοδωρικάκος ήρθε όπως αποκαλύφθηκε σε κρυφή συνεννόηση με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου, προκειμένου το αυτοδιοικητικό όργανο να αναλάβει την διεξαγωγή του διαγωνισμού. Μαζί με διάφορα διαδικαστικά τραγελαφικά, το δια ταύτα είναι ότι ο διαγωνισμός κατέληξε σε μεγάλο φιάσκο. Όπως ήταν αναμενόμενο οι μάσκες δεν παραδόθηκαν στην ώρα τους, ενώ οι μαθητές των δημοτικών σχολείων, μάλλον έκαναν πλάκα με τις μάσκες αλεξίπτωτα.
Ξεθώριασε το μεταρρυθμιστικό προφίλ
Την ίδια ώρα, η προσπάθεια του Τ. Θεοδωρικάκου να φιλοτεχνήσει το μεταρρυθμιστικό του προφίλ ξεθώριαζε. Κι αυτό γιατί η δέσμευση του για αναθεώρηση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων πήγε περίπατο. Η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για το ΑΣΕΠ θυμίζει κακή συρραφή σκόρπιων σκέψεων, που σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην βαθμολόγηση των προσόντων και δεξιοτήτων που πλέον έχουν οι υποψήφιοι για μια θέση στο Δημόσιο. Ήταν ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών και η πληθώρα της κυβέρνησης που προτού έρθει η αναθεώρηση του ΑΣΕΠ, καταστρατηγούσαν τον θεσμό με προσλήψεις από τα παράθυρα. Ως εκ τούτου, ο Τ. Θεοδωρικάκος για το μόνο που επί της ουσίας μπορεί να υπερηφανεύεται είναι η ψήφος των Ελλήνων του Εξωτερικού, που συγκέντρωσε 288 ψήφους. Καθ’ όλα τα άλλα, το μεταρρυθμιστικό του όραμα ήταν μάλλον ρηχό και δεν χρειάστηκε να πέσει στα βράχια. Εξάλλου, η δυσφορία των αιρετών της Αυτοδιοίκησης ήταν αυτή που καθόρισε σε σημαντικό βαθμό την επιλογή Μητσοτάκη να αφαιρέσει από τον υπουργό Εσωτερικών, Τ. Θεοδωρικάκο το 70% των αρμοδιοτήτων του και να τις αναθέσει στον υφυπουργό, Θεόδωρο Λιβάνιο.
Discussion about this post