Στο κέντρο της κλιματικής κρίσης δεν βρίσκονται μόνον ο Βόρειος Πόλος και η Ανταρκτική με τους μεγάλους όγκους πάγων καθημερινά να λιώνουν, αλλά και η Μεσόγειος. Προφανώς και η Ελλάδα δεν μένει ανεπηρέαστη από την άνοδο της θερμοκρασίας. Η χώρα μας βρίσκεται, μάλιστα, στο επίκεντρο των ακραίων θερμικών φαινομένων με έντονο καύσωνα και ξηρασία, που θα την πλήξει εντονότερα τα επόμενα χρόνια. Αυτό ακριβώς κατέδειξε η τελευταία έρευνα της «Διανέοσις» με γενικό τίτλο «Ενσωματώνοντας την κλιματική αλλαγή στο μετασχηματισμό του αναπτυξιακού μοντέλου της Ελλάδας».
«Η Μεσόγειος θα είναι το νέο hotspot και αναμένεται ιδιαίτερη ένταση των ακραίων θερμικών και φυσικών φαινομένων τα επόμενα χρόνια στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Ελλάδα», τόνισε κατά την διαδικτυακή παρουσίαση ο Κωνσταντίνος Καρτάλης, καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος του ΕΚΠΑ προσθέτοντας: «Ήδη το ζήσαμε το καλοκαίρι που πέρασε με τον παρατεταμένο καύσωνα».
Σύμφωνα με την μελέτη που εκπόνησε ο Κ. Καρτάλης μαζί με εξειδικευμένους επιστήμονες, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα του κοντινού μέλλοντος θα είναι εξαιρετικά δυσοίωνες, εάν δεν ληφθούν άμεσα και ριζικά μέτρα για την μείωση των αερίων του θερμοκηπίου με σκοπό τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας στον +1,5 βαθμό Κελσίου, με βάση και τις τελευταίες εξελίξεις στη Σύνοδο του ΟΗΕ στη Γλασκώβη για την κλιματική αλλαγή.
Αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,4 βαθμούς Κελσίου!
Σύμφωνα με τα μοντέλα που παρουσίασε στη μελέτη της «Διανέοσις» ο Κ. Καρτάλης προκύπτει ότι με βάση τις υφιστάμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την χρήση ορυκτών καυσίμων εάν η μέση θερμοκρασία για την Αθήνα την περίοδο 1971-2000 ήταν 15,6 °C, αυτή στο εγγύς μέλλον θα εκτιναχθεί! Εκτιμάται, λοιπόν, ότι η μέση θερμοκρασία για τις υποπεριόδους 2026 – 2045 και 2046 – 2065 θα κυμανθεί από 17 °C μέχρι 18 °C.
Μειώνονται οι μέρες παγετού
Η αύξηση της θερμοκρασίας στη χώρας μας θα επηρεάσει και τις ημέρες παγετού. Έτσι, ενώ για την περίοδο 1971-2000 ο μέσος όρος ημερών παγετού ήταν 31 για τα Ιωάννινα, για την περίοδο 2046 – 2065 εάν ισχύσει το αισιόδοξο σενάριο οι ημέρες παγετού θα μειωθούν στις 19. Εάν για την ίδια περίοδο ισχύσει το μεσαίο σενάριο, τότε οι ημέρες παγετού θα είναι 12 και εάν ισχύσει το απαισιόδοξο σενάριο θα είναι 5 οι ημέρες παγετού.
Εντείνονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα
Η μείωση των ημερών του παγετού έρχεται ως συνέχεια των επιπτώσεων της αύξησης της θερμοκρασίας. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, οι εκτιμήσεις μέχρι το 2050 για την χώρα μας είναι ότι οι μέρες με καύσωνα αυξηθούν κατά 15-20 σε ετήσια βάση. Ταυτόχρονα, η βροχόπτωση θα μειωθεί από 10% έως 30%. Οι ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς θα αυξηθούν από 15% έως και 70%. Και βέβαια εκτιμάται ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα είναι πολύ πιο συχνά.
Τα σενάρια αύξησης της θερμοκρασίας
Με την επισήμανση ότι «η χώρα μας αποκτά σταδιακά θερμότερο και ξηρότερο κλίμα, με ακραία καιρικά φαινόμενα που θα είναι εντονότερα, συχνότερα και με μεγαλύτερη διάρκεια», η επιστημονική ομάδα εκτιμά ότι σε συνολικό επίπεδο εάν επικρατήσει το αισιόδοξο σενάριο η θερμοκρασία θα αυξηθεί περί τους 2 °C μέχρι τα μέσα του αιώνα. Το μεσαίο σενάριο αναφέρει ότι η θερμοκρασία θα αυξηθεί μέχρι 2,5 °C μέχρι τα μέσα του αιώνα. Ενώ το απαισιόδοξο σενάριο είναι η θερμοκρασία να αυξηθεί περί τους 3,4 °C στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Καυτές μέρες και νύχτες
Σύμφωνα με την επιστημονική μελέτη «η μέση θερμοκρασία των πόλεων θα αυξηθεί παντού, αλλά περισσότερο στην Πάτρα, την Καλαμάτα και την Αθήνα». Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι εάν ισχύσει το πιο απαισιόδοξο σενάριο, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες στην Πάτρα και την Καλαμάτα θα φτάσει πάνω από τους 3 °C. Με βάση όποιο σενάριο αισιόδοξο ή απαισιόδοξο, η Αθήνα θα ξεπεράσει τους 2 °C. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το ίδιο μοντέλο σε περιοχές όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Λάρισα οι ημέρες στις οποίες η μέγιστη θερμοκρασία υπερβαίνει τους 37 °C θα αυξηθούν πολύ. Στο μεταξύ, αναμένονται υψηλές θερμοκρασίες και τις θερινές νύχτες με το θερμόμετρο να υπερβαίνει τους 20 °C.
Κινδυνεύει η Δυτική Ελλάδα
Μαζί με την αύξηση θερμοκρασίας προβλέπονται και έντονα καιρικά φαινόμενα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, «σε πόλεις της Δυτικής Ελλάδας όπως η Πάτρα και τα Ιωάννινα θα υπάρξει μεγάλη αύξηση στις ημέρες υψηλής βροχόπτωσης, που αυξάνουν τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων». Επισημαίνουν, μάλιστα, ότι «μέχρι τα μέσα του αιώνα θα διπλασιαστούν οι ανάγκες για ψύξη σε όλες τις περιοχές της χώρας, ενώ παράλληλα θα μειωθούν οι ανάγκες για θέρμανση». «Οι ενεργειακές ανάγκες στο σύνολό τους, όμως, αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερες», καταλήγουν.
Κατά την παρουσίαση της μελέτης της «Διανέοσις» ο Κ. Καρτάλης εστίασε στα μέτρα προσαρμογής, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να αναζητηθούν οι βέλτιστες λύσεις προσαρμοσμένες στα χαρακτηριστικά κάθε πόλης. Ιδίως για τις παραθαλάσσιες πόλεις, ο Κ. Καρτάλης επισήμανε ότι πρέπει τα κτήρια του παραθαλάσσιου μετώπου πρέπει να είναι χαμηλότερα σε σχέση με τις συστάδες πολυκατοικιών που συναντούμε συχνά προκειμένου η θαλάσσια αύρα να φτάνει μέσα στην πόλη και με αυτό τον τρόπο να ενισχύεται ο αερισμός της πόλης και να μειώνεται η θερμοκρασία.
Παρουσιάζοντας τα γενικά μέτρα προσαρμογής των ελληνικών πόλεων ο Κ. Καρτάλης εστίασε στα εξής:
* Ανασχεδιασμός του Εξοικονομώ-Καινοτομώ ώστε να λαμβάνει υπ’ όψιν το κριτήριο της θερμικής έκθεσης.
* Αναθεώρηση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων.
* Καθιέρωση συγκεκριμένων στόχων σε επίπεδο δήμου (π.χ. μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030).
* Πεζοδρόμηση δρόμων και μετατροπή άλλων σε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας.
* Δημιουργία πράσινων οροφών σε δημόσια και ιδιωτικά κτήρια που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της θερμοκρασίας του αέρα.
* Ανάπτυξη αστικών (μικρού ή μεσαίου μεγέθους) πάρκων μέσα στον αστικό ιστό, χρησιμοποιώντας ελεύθερους χώρους, όπως οι σχολικές αυλές.
«Η μείωση της θερμοκρασίας του αέρα στην Αθήνα έστω και κατά 1 °C οδηγεί στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη κατά 4,1%, των φωτοχημικών αέριων ρύπων κατά περίπου 7-8% και της θνησιμότητας (ειδικά όταν η θερμοκρασία είναι πάνω από 40 °C) από πνευμονολογικά και καρδιολογικά νοσήματα κατά 8%», επισημαίνει η επιστημονική ομάδα.
Discussion about this post