Σε αγώνα δρόμου έχει μετατραπεί το ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων στην χώρα μας καθώς καταγράφονται πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην επίτευξη στόχων της ανακύκλωσης, τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιέζει την χώρα μας για να επιταχύνει και να αποφύγει τα νέα πρόστιμα. Αυτή την κατάσταση εξέθεσε ο γ.γ. Περιβάλλοντος, Μανώλης Γραφάκος ενώπιον του ΔΣ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας προαναγγέλλοντας ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα καταθέσει στο αυτοδιοικητικό όργανο ένα προσχέδιο νομοσχεδίου που θα αφορά όλες τις πτυχές της αγοράς ανακύκλωσης.
Τι συμβαίνει στην αγορά ανακύκλωσης
Εξάλλου, το μεγάλο αγκάθι στην ανακύκλωση είναι ότι δεν υπάρχει ένα αξιόπιστο σύστημα καταγραφής του συνολικού όγκου των συσκευασιών που παράγονται, πωλούνται στο εμπόριο και τελικά πετιούνται στους κάδους απορριμμάτων. Ενώ, λοιπόν, ο καταναλωτής πληρώνει το τέλος συσκευασίας για να έχει υποδομές για την ανακύκλωση συσκευασιών, τελικώς αυτό το τέλος συσκευασίας το καρπώνονται οι εταιρείες παραγωγής συσκευασίας, καθότι διαχρονικά δεν υπήρχε επαρκής ελεγκτικός μηχανισμός. Αυτό το πρόβλημα έρχεται να επιλύσει ο Μανώλης Γραφάκος δεδομένου ότι στο σύστημα καταγραφής του συνολικού όγκου των συσκευασιών μόνον το 50% των εταιρειών παραγωγής συσκευασίας ήταν εγγεγραμμένο και αποδίδει το τέλος συσκευασίας στα συστήματα ανακύκλωσης, αλλά κυρίως στην Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), που είναι συμβεβλημένη με πολυεθνικές εταιρείες και μεγάλες βιομηχανίες.
Λύση στον γρίφο
Προκειμένου, λοιπόν, να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή αυτών που δεν αποδίδουν στα συστήματα ανακύκλωσης το τέλος συσκευασίας, ο Μ. Γραφάκος ετοιμάζει ένα προσχέδιο νομοσχεδίου, που θα ρυθμίζει αυτό το ζήτημα. «Πρέπει να έχουμε μια ρεαλιστική εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας», είπε Μ. Γραφάκος εστιάζοντας στην καταγραφή και ανακύκλωση του αλουμινίου και του πλαστικού, που θα αφορά όλη την χώρα. Παράλληλα, ο Μ. Γραφάκος εξήγγειλε ότι θα συσταθεί ένα ενιαίο σύστημα ανακύκλωσης, που θα είναι μεγαλύτερο από την ΕΕΑΑ και θα έχει την τριπλάσια χρηματοδότηση από αυτή που εισπράττει σήμερα από το τέλος συσκευασίας. Ενώ για τις εταιρείες παραγωγούς συσκευασίας έχει προχωρήσει η διασύνδεση του ΓΕΜΗ με μια πλατφόρμα, όπου καταγράφεται πόσες συσκευασίες παράγουν και διαθέτουν προς πώληση στο εμπόριο.
Διαχείριση βιοαποβλήτων
Παράλληλα, δίνοντας έμφαση στην χωριστή διαλογή των βιοαποβλήτων, για το οποίο παραδέχθηκε ότι η χρήση του καφέ κάδου είναι «δύσκολο εγχείρημα», ο Μ. Γραφάκος εξήγγειλε ότι οι παραγωγοί τροφίμων θα πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά στην χωριστή διαλογή των βιοαποβλήτων, προκρίνοντας ακόμη και να φτιάξουν ένα ξεχωριστό σύστημα ανακύκλωσης μόνον για βιοαπόβλητα.
Τι θα γίνει με το τέλος ταφής;
Αγκάθι αποτελεί και το τέλος ταφής απορριμμάτων όχι μόνον στα οικονομικά των Δήμων αλλά στο τελικό αποτέλεσμα της ανακύκλωσης. Οι δήμαρχοι ζήτησαν από τον Μανώλη Γραφάκο το εισπραττόμενο τέλος ταφής που για το 2024 αγγίζει τα 240 εκατ. ευρώ να αποδοθεί σε εξοπλισμό ανακύκλωσης, που τον διαγωνισμό για την σχετική προμήθεια είτε θα τον διενεργήσει κεντρικά ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης, είτε ο κάθε Δήμος ή φορέας διαχείρισης στερεών αποβλήτων ξεχωριστά. «Δεν φταίμε εμείς που η ανακύκλωση δεν προχωρά», τόνισε ο Β αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Παπαναστασίου αναφερόμενος στις πολυετείς καθυστερήσεις στην κατασκευή των μονάδων διαχείρισης αποβλήτων, όπου εκεί θα γινόταν μηχανική διαλογή των υλικών και αξιοποίησή τους. Εξάλλου, η κατασκευή των μονάδων δεν είναι στην δικαιοδοσία των Δήμων, αλλά του κεντρικού κράτους. Για το ζήτημα της απόδοσης του τέλους ταφής στους Δήμους, ο Μ. Γραφάκος δεσμεύτηκε ότι το ποσόν θα επιστραφεί «μοχλευμένο» στους Δήμους για την βελτίωση των δεικτών ανακύκλωσης.
Οι νέες μονάδες
Στο μεταξύ, ο Μ. Γραφάκος ανακοίνωσε ότι ποιες θα είναι οι μονάδες διαχείρισης αποβλήτων που θα λάβουν έγκριση το επόμενο χρονικό διάστημα από το υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να ξεκινήσει η κατασκευή τους. Πρόκειται για την μονάδα της Πάτρας, του Αγρινίου, της Λάρισας, τις δυο μονάδες της Θεσσαλονίκης και της Αττικής.
Ενεργειακή αξιοποίηση
Πάντως, ο Μ. Γραφάκος υπερθεμάτισε για την ενεργειακή αξιοποίηση γιατί όπως εξήγησε «είμαστε σε κρίσιμη φάση» και «δεν βγαίνει η εξίσωση, εάν δεν προχωρήσουμε στην ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων». Εξήγησε, μάλιστα, ότι «πρέπει να φτάσουμε την ανακύκλωση στο 50%, αλλά υπάρχει και το υπόλοιπο 50% των σύμμεικτων απορριμμάτων εκ των οποίων το 40% είναι υπόλειμμα, το οποίο οδηγείται σε ταφή». Σημειωτέον ότι ο ευρωπαϊκός στόχος για την ταφή απορριμμάτων είναι το 10% του συνόλου των αποβλήτων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Μ. Γραφάκος υπερθεμάτισε για την ενεργειακή αξιοποίηση του υπολείμματος. Στο μεταξύ αναμένεται η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατασκευή των έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης, που θα δημιουργηθούν ανά την χώρα εκ των οποίων η μία θα χωροθετηθεί στον χώρο του ΧΥΤΑ Φυλής.
Παράλληλα, ο Μ. Γραφάκος πρόκρινε και την μετατροπή του σύμμεικτου υπολείμματος σε SRF, μια καύσιμη ύλη η οποία αξιοποιείται στη τσιμεντοβιομηχανία. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι στην χώρα μας η τσιμεντοβιομηχανία εισάγει το 40% του SRF, οπότε «είναι ευκαιρία να το παράγουμε και εμείς ως χώρα».
(Δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Political)
Discussion about this post